Tìm hiểu về thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều và những lưu ý khi sử dụng

Thuốc trừ sâu lưu dẫn là một trong những loại thuốc phổ biến được sử dụng để phòng ngừa và tiêu diệt sâu hại trên cây trồng. Dù quen thuộc trong nông nghiệp, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về cơ chế và cách sử dụng loại thuốc này. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết mà Bio 36 mang đến dưới đây để nắm rõ thông tin về thuốc trừ sâu lưu dẫn nhé!

Thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều là gì?

Thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều là loại thuốc có khả năng thẩm thấu và di chuyển bên trong cây để tiêu diệt sâu bệnh bằng cách tiếp xúc trực tiếp hoặc thông qua đường tiêu hóa. Đặc điểm nổi bật của loại thuốc này là khả năng di chuyển theo hai hướng:

• Lên ngọn: Thuốc di chuyển từ thân hoặc rễ lên lá và chồi non.
• Xuống rễ: Thuốc được hấp thụ qua lá và di chuyển ngược về phía thân, gốc và rễ cây.

Nhờ đặc tính linh hoạt này, thuốc có thể bảo vệ toàn bộ cây trồng, kể cả những vị trí khó tiếp cận.

Các cơ chế tác động của thuốc trừ sâu lưu dẫn

Để hiểu rõ hơn về hiệu quả của thuốc trừ sâu lưu dẫn, chúng ta cần tìm hiểu các cơ chế mà loại thuốc này sử dụng để tiêu diệt sâu bệnh từ bên trong và bên ngoài cây trồng.

Tiếp xúc

• Thuốc tiêu diệt sâu hại khi tiếp xúc trực tiếp với cơ thể chúng. Khi phun lên cây, thuốc bám trên bề mặt lá, thân hoặc vỏ và tiêu diệt sinh vật gây hại hoạt động ở đó. 
• Cơ chế này thường thấy ở thuốc trừ cỏ, khiến cây cỏ bị hủy hoại khi tiếp xúc với hóa chất.

Vị độc

• Thuốc sẽ phát huy tác dụng khi sâu bệnh ăn phải phần cây đã xử lý. Chất độc sẽ đi vào cơ thể qua đường tiêu hóa, hòa vào dịch ruột và dạ dày, sau đó lan đến các cơ quan nội tạng, gây tử vong cho sâu bệnh. 
• Đây là cơ chế phổ biến ở thuốc trừ sâu dạng lưu dẫn và nội hấp.

Lưu dẫn

• Đây được xem là đặc điểm nổi bật của loại thuốc có khả năng di chuyển nội bộ trong cây. Sau khi phun khoảng 6 giờ, thuốc sẽ thấm sâu vào mô cây và không dễ bị rửa trôi khi gặp mưa, do đã thâm nhập bên trong thân và lá. 
• Cơ chế này có tác dụng giúp thuốc phát huy hiệu quả lâu dài và toàn diện.

Thấm sâu

• Loại thuốc này hoạt động bằng cách thẩm thấu qua biểu bì thực vật, tiêu diệt sâu hại ẩn dưới lớp biểu bì nhưng không lan truyền khắp cây như thuốc lưu dẫn. 
• Cơ chế này hiệu quả với sâu nằm sâu bên trong mô cây nhưng không có khả năng di chuyển theo mạch cây.

Xông hơi

• Một số loại thuốc có thể phát tán dưới dạng khói, khí hoặc hơi độc, tác động lên côn trùng và vi sinh vật gây hại thông qua hệ hô hấp của chúng.
• Phương pháp này thường được ứng dụng để xông đất, nhà kính hoặc môi trường kín, giúp tiêu diệt sâu hại qua lỗ thở hoặc bề mặt cơ thể.

Ưu và nhược điểm của thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều

Được đánh giá là một giải pháp hiệu quả trong việc bảo vệ cây trồng, thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội so với các loại thuốc thông thường. Dưới đây là những ưu và nhược điểm mà bạn không nên bỏ qua khi lựa chọn sử dụng loại thuốc này.

Ưu điểm

• Khả năng diệt sâu hại ở cả những vị trí khó tiếp cận: Thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều có thể xâm nhập và di chuyển bên trong cây, cho phép tiêu diệt côn trùng gây hại ngay cả khi chúng trú ẩn ở vị trí không tiếp xúc trực tiếp với thuốc như phần rễ, mặt dưới lá hoặc các đỉnh cao của cây. Khi phun lên tán lá, thuốc vẫn có thể di chuyển xuống gốc hoặc lên đỉnh cây, đảm bảo hiệu quả diệt trừ toàn diện.
• Hiệu quả kéo dài, tiết kiệm chi phí và công sức: Nhờ khả năng lưu dẫn bên trong mô cây, thuốc phát huy tác dụng trong thời gian dài mà không cần phun nhiều lần. Điều này giúp giảm số lần xử lý, từ đó tiết kiệm chi phí vật tư và nhân công cho nhà nông.
• Ít bị rửa trôi khi gặp mưa: Sau khi phun khoảng 6 giờ, thuốc đã thấm sâu vào bên trong lá và thân cây, nên không dễ bị rửa trôi bởi nước mưa hay tưới tiêu. Đây được xem là lợi thế lớn trong điều kiện khí hậu thất thường, đặc biệt vào mùa mưa.
• Không cần xử lý trực tiếp ở gốc cây: Với khả năng di chuyển theo hai hướng, thuốc có thể được phun từ trên mà vẫn phát huy hiệu quả ở phần gốc và rễ, giúp loại bỏ sâu hại ẩn sâu dưới đất mà không cần đào bới hay xử lý thủ công tại gốc cây.

Nhược điểm

• Ảnh hưởng đến sức khỏe con người nếu sử dụng sai cách: Việc pha chế và phun thuốc mà không có đầy đủ đồ bảo hộ có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc hoặc các vấn đề về hô hấp, da và mắt, đặc biệt với những người tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên.
• Nguy cơ kháng thuốc ở sâu bệnh: Sử dụng duy nhất một loại thuốc hoặc hoạt chất trong thời gian dài có thể khiến sâu bệnh phát triển cơ chế kháng thuốc, dẫn đến hiệu quả phòng trừ giảm rõ rệt. Điều này đòi hỏi cần có sự luân phiên sử dụng các nhóm hoạt chất khác nhau trong quá trình canh tác.
• Nguy cơ ô nhiễm môi trường nếu xử lý không đúng cách: Bao bì thuốc, hóa chất tồn dư và nước rửa dụng cụ nếu không được thu gom và xử lý đúng quy định có thể gây ô nhiễm đất, nguồn nước và ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái xung quanh, đặc biệt tại khu vực canh tác gần sông, suối hoặc ao hồ.

Phạm vi ứng dụng và hiệu quả của thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều

Đối tượng cây trồng và sâu bệnh phù hợp

Thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều được phát triển để sử dụng trên đa dạng cây trồng, từ cây lương thực như lúa, ngô, đến cây công nghiệp như cà phê, tiêu và cả cây ăn trái như cam, xoài, mãng cầu, … Với cơ chế thấm sâu và di chuyển linh hoạt trong mô cây, thuốc đặc biệt hiệu quả trong việc tiêu diệt các loại sâu bệnh khó trị và ẩn nấp sâu bên trong, điển hình như:

• Sâu đục thân
• Sâu cuốn lá
• Bọ trĩ
• Rệp sáp
• Sâu keo, nhện đỏ, …

Nhờ khả năng lưu dẫn hai chiều, thuốc không chỉ tiêu diệt sâu hại tại vị trí tiếp xúc mà còn tác động đến cả những vùng sâu kín trong cây, giúp kiểm soát dịch hại toàn diện, giảm thiểu tổn thất và nâng cao năng suất cây trồng.

So sánh hiệu quả với các loại thuốc trừ sâu khác

Tiêu chí	Thuốc lưu dẫn một chiều	Thuốc lưu dẫn hai chiều
Khả năng di chuyển trong cây	Di chuyển theo một hướng, thường là từ rễ lên ngọn.	Di chuyển cả từ rễ lên ngọn và từ ngọn xuống gốc, bao phủ toàn cây.
Hiệu quả kiểm soát sâu bệnh	Hạn chế ở những vùng thuốc không tiếp cận được.	Cao hơn, kiểm soát sâu bệnh cả ở những vùng khuất trong thân, rễ, lá.
Thời gian bảo vệ cây trồng	Ngắn hơn, cần phun nhiều lần.	Dài hơn, giúp giảm tần suất phun và tiết kiệm chi phí nhân công.
Nguy cơ thất thoát thuốc	Cao nếu phun không đúng chỗ hoặc sâu hại ở vị trí khó tiếp cận.	Thấp, vì thuốc được dẫn truyền đều qua hệ thống mạch dẫn của cây.
Ứng dụng trên cây trồng	Thích hợp cho cây thấp, ít tán, sâu bệnh tập trung.	Phù hợp với cây có tán lớn, nhiều bộ phận dễ bị sâu bệnh phân tán.

 

Các loại thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều được khuyến nghị cho cây trồng

Hiện nay, nhằm đáp ứng nhu cầu phòng trừ sâu bệnh trong nông nghiệp, nhiều dòng thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều đã được nghiên cứu và đưa ra thị trường. Nhờ khả năng di chuyển trong cây theo cả hai hướng, từ lá lên ngọn và từ ngọn xuống rễ, các sản phẩm này giúp kiểm soát sâu hại hiệu quả ngay cả ở những vị trí khó tiếp cận. Trong số đó, các kỹ sư nông nghiệp đánh giá cao và khuyến nghị sử dụng hai sản phẩm sau:

Thuốc trừ sâu HAIHAMEC 3.6EC – Hiệu DIETOC 3.6

HAIHAMEC 3.6EC là loại thuốc có khả năng thẩm thấu nhanh vào cây sau khi phun, tạo thành một lớp bảo vệ bên trong nhờ tính lưu dẫn hai chiều vượt trội. Thuốc lan tỏa khắp các bộ phận của cây, giúp tiêu diệt sâu bệnh dù chúng ẩn sâu trong lá hoặc thân cây.

Công dụng nổi bật:

• Phổ tác động rộng, đặc trị nhiều loại sâu hại như: sâu cuốn lá, sâu đục bẹ, bọ trĩ, nhện đỏ, sâu tơ, sâu xanh, rệp sáp, …
• Hiệu quả cao và ổn định, kể cả đối với các đối tượng đã kháng thuốc thông thường.
• Ít bị rửa trôi trong điều kiện thời tiết bất lợi như mưa lớn.
• Sử dụng hiệu quả trên nhiều loại cây trồng như: lúa, bắp cải, dưa hấu, cam, hồ tiêu, điều, …

Thuốc trừ sâu TRIA 12SC – Hiệu BEPSAU 120

TRIA 12SC là sản phẩm tích hợp hai hoạt chất mạnh là Chlorfenapyr (100g/l) và Emamectin benzoate (20g/l). Nhờ sự kết hợp này, thuốc phát huy đồng thời hiệu lực tiếp xúc, vị độc, thấm sâu và lưu dẫn hai chiều, mang lại tác động mạnh mẽ và kéo dài lên sâu hại.

Công dụng nổi bật:

• Đặc trị các loại sâu phổ biến trên lúa như sâu cuốn lá, sâu đục thân, sâu phao, bọ trĩ, muỗi hành, nhện gié, …
• Hiệu quả cao trên rau màu với các loại sâu như sâu tơ, sâu ống hành, sâu xanh, sâu keo, rệp và bọ trĩ.
• Phù hợp với nhiều loại cây ăn trái và cây công nghiệp như: cà phê, xoài, mãng cầu, hành tím, …, có tác dụng giúp kiểm soát hiệu quả sâu xanh da láng và rệp sáp.

Lưu ý khi sử dụng thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều

Để đảm bảo hiệu quả phòng trừ sâu bệnh cũng như an toàn cho người sử dụng và môi trường, bạn cần tuân thủ đúng hướng dẫn khi dùng thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều. Dưới đây là một số lưu ý cần thiết:

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ liều lượng

• Mỗi loại thuốc đều có thành phần hoạt chất và hướng dẫn sử dụng riêng. Trước khi sử dụng, bạn cần đọc kỹ thông tin trên bao bì hoặc tờ hướng dẫn đi kèm để xác định đúng liều lượng và cách pha chế. 
• Tuyệt đối không pha thêm rượu, dầu hay bất kỳ chất nào khác vào dung dịch thuốc nếu không có chỉ định, nhằm tránh phản ứng hóa học nguy hiểm hoặc giảm hiệu quả.

Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi phun thuốc

• Khi phun thuốc, người dùng cần mặc đồ bảo hộ chuyên dụng như: khẩu trang, găng tay cao su, áo dài tay, quần dài, ủng và nón bảo hộ. Việc này giúp hạn chế tối đa tiếp xúc trực tiếp với hóa chất, phòng tránh các vấn đề về hô hấp, dị ứng da hoặc nhiễm độc qua đường tiếp xúc.

Vệ sinh cơ thể kỹ sau khi sử dụng thuốc

• Sau khi hoàn tất việc phun thuốc, bạn hãy cởi bỏ toàn bộ đồ bảo hộ, bao gồm khẩu trang, găng tay, quần áo đã mặc khi làm việc. Sau đó, cần tắm rửa kỹ với xà phòng diệt khuẩn, làm sạch hoàn toàn hóa chất còn bám trên da trước khi ăn uống hoặc nghỉ ngơi, để phòng tránh tích tụ độc tố trong cơ thể.

Bảo quản và xử lý thuốc đúng quy định

• Thuốc trừ sâu, dù là sinh học hay hóa học, đều chứa hoạt chất độc hại nếu tiếp xúc không đúng cách. Hãy vặn chặt nắp, cất giữ thuốc ở nơi cao ráo, thoáng mát và tránh xa tầm tay trẻ em. 
• Không được sang chiết thuốc sang chai lọ khác để tránh nguy cơ nhầm lẫn hoặc uống nhầm, gây hậu quả nghiêm trọng. Đối với vỏ chai, bao bì đã qua sử dụng, cần thu gom và xử lý đúng nơi quy định để tránh gây ô nhiễm môi trường và nguồn nước xung quanh.

Các câu hỏi thường gặp về thuốc trừ sâu lưu dẫn

Thuốc trừ sâu đục thân lưu dẫn hai chiều có tác dụng kéo dài bao lâu?

Thuốc lưu dẫn hai chiều có khả năng phân bố đều hoạt chất khắp thân, lá và rễ, giúp bảo vệ toàn diện cả những khu vực sâu bệnh khó tiếp cận. Nhờ cơ chế này, hiệu lực kéo dài lâu hơn so với các loại thuốc tiếp xúc hoặc không có tính lưu dẫn, từ đó giảm số lần phun thuốc, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả bảo vệ cây trồng.

Có thể sử dụng thuốc trừ sâu lưu dẫn hai chiều cho mọi loại cây trồng không?

Loại thuốc này được khuyến nghị sử dụng trên nhiều loại cây trồng như lúa, cây ăn trái (cam, xoài, mãng cầu, …), cây công nghiệp (cà phê, tiêu, …). Tuy nhiên, liều lượng cần được điều chỉnh phù hợp với từng loại cây và mức độ sâu bệnh cụ thể. Với những cây trồng quy mô nhỏ hoặc sâu bệnh tập trung ở một bộ phận nhất định, thuốc lưu dẫn một chiều thường được sử dụng nhiều hơn.

Làm sao để hạn chế tình trạng kháng thuốc khi sử dụng thuốc lưu dẫn hai chiều?

Để giảm nguy cơ sâu bệnh kháng thuốc, người trồng nên:

• Luân phiên sử dụng thuốc có hoạt chất và cơ chế tác động khác nhau.
• Tránh lạm dụng một loại thuốc duy nhất trong thời gian dài.
• Kết hợp các biện pháp canh tác bền vững như làm sạch tàn dư thực vật, bón phân hợp lý và sử dụng thiên địch (biện pháp sinh học) để giảm áp lực sử dụng hóa chất.

Hy vọng những thông tin vừa chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thuốc trừ sâu lưu dẫn là gì và cách sử dụng hiệu quả trong nông nghiệp. Nếu bạn đang tìm kiếm thuốc trừ sâu lưu dẫn chất lượng hoặc các sản phẩm hỗ trợ canh tác an toàn, hãy liên hệ ngay với Bio36 qua website bio36.vn hoặc gọi đến hotline bên dưới. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và đồng hành cùng bạn với sự tận tâm và chuyên nghiệp.